Kabızlık, bağırsak hareketlerinin zor veya normalden daha az gerçekleştiği durum anlamına gelir. Kabızlığın bir diğer adı da konstipasyondur. Neredeyse herkes hayatının bir noktasında kabız olur.
Kabızlık genellikle çok ciddi bir sağlık sorununa neden olmasa da, semptomları geçtiğinde birey kendisini çok daha rahat hissedecektir.
Bağırsak hareketleri arasındaki normal süre kişiden kişiye değişir. Bazı insanlar günde üç kez büyük tuvalete çıkarken, diğerleri haftada sadece birkaç defa tuvalete çıkar.
Ancak üç veya daha fazla gün tuvalete çıkmamak için çok uzun bir süredir. Normal şartlarda üçüncü günden sonra tuvalete çıkmak dışkının sertleşmesinden dolayı zorlaşır. Haftada üç defadan daha az büyük tuvalet yapılması durumu kabızlık olarak tanımlanır.
Kabızlık genellikle semptomlarınıza ve fizik muayeneye dayanarak teşhis edilebilir. Bazı ilaçlar kabızlığa neden olabileceğinden düzenli olarak aldığınız ilaçlardan da bahsetmelisiniz.
Fizik muayenenin bir parçası olarak rektal muayeneye ihtiyacınız olabilir. Rektal muayene, herhangi bir topak veya anormallik olup olmadığını hissetmek için rektumun içine eldivenli bir parmak sokmayı içerir. Bu test ayrıca dışkıda kan olup olmadığını da kontrol edebilir.
Örneğin, yakın zamanda bağırsak alışkanlıklarınızda değişiklik, dışkıda kan, kilo kaybı veya ailede kolon kanseri öyküsü varsa, bazı durumlarda daha fazla test istenebilir. Test, kan testleri, röntgen, sigmoidoskopi, kolonoskopi veya gerekirse daha özel testleri içerebilir.
Çoğu insan kabızlığı bir sağlık kuruluşu görmeden evde tedavi edebilir. Ancak, aşağıdaki durumlarda bir sağlık kuruluşu ile konuşmalısınız:
Kabızlık tedavisi, bazı davranışları (yaşam tarzı, yemek alışkanlığı) değiştirmeyi, lif oranı yüksek yiyecekleri yemeyi ve gerekirse müshil veya lavman kullanmayı içerir.
Bir sağlık kuruluşuna görünmeden önce bu tedavileri evde deneyebilirsiniz. Bununla birlikte, birkaç gün içinde bağırsak hareketiniz olmazsa, daha fazla yardım için sağlık uzmanınızı aramalısınız.
Barsaklar genellikle yemek yedikten sonra daha sık çalışmaya başlarlar ve dışkılama daha kolay olur. Vücudunuzun bağırsak hareketi sinyallerini görmezden gelirseniz, sinyaller zamanla zayıflar ve kaybolabilir.
Bu sinyallere çok dikkat ederek bağırsaklarınızı hareket ettirmek daha kolay olabilir. Sabahları kafein içermeyen bir içecek içmek de yardımcı olabilir.
Diyetinizdeki lifi artırmak kabızlığı azaltabilir veya ortadan kaldırabilir. Önerilen diyet lifi miktarı günde 20 ila 35 gram lif arasındadır.
Birçok meyve ve sebze, kabızlığı önlemede ve tedavi etmede özellikle yardımcı olabilir. Bu özellikle turunçgiller, kuru erik ve kuru erik suyu için geçerlidir. Bazı kahvaltılık tahıllar da mükemmel bir diyet lifi kaynağıdır..
Çok miktarda lif tüketmek karın şişkinliğine veya gaza neden olabilir; bu sorunlar, küçük bir miktarla başlayarak ve dışkılar daha yumuşak ve daha sık hale gelene kadar yavaş yavaş artırılarak en aza indirilebilir.
Davranış değişiklikleri ve artan lif kabızlığınızı gidermezse, müshil almayı deneyebilirsiniz. Kabızlığı tedavi etmek için çeşitli laksatifler mevcuttur. Aralarındaki seçim, nasıl çalıştıklarına, tedavinin ne kadar güvenli olduğuna ve sağlık hizmeti sağlayıcınızın tercihlerine bağlıdır.
Genel olarak, laksatifler aşağıdaki gruplara ayrılabilir:
Bunlara doğal lif ve Psyllium, Metilselüloz, Kalsiyum polikarbofil ve Buğday dekstrin gibi ticari lif müstahzarları dahildir.
Gaz ve kramp oluşumunu önlemek için lif takviyesi dozunu yavaş yavaş artırmalı ve takviyeyi her zaman bol sıvı ile almalısınız.
Hiperosmolar laksatifler şunları içerir: Polietilen glikol, Lactulose, Sorbitol.
Gaz veya şişkinliğe neden olmadığı ve Amerika Birleşik Devletleri'nde reçetesiz olarak bulunabildiği için genellikle polietilen glikol tercih edilir. Lactulose ve sorbitol gaz ve şişkinlik üretebilir. Sorbitol, laktuloz kadar iyi çalışır ve çok daha ucuzdur.
Magnezyum hidroksit ve magnezyum sitrat gibi tuzlu laksatifler, hiperosmolar laksatiflere benzer şekilde hareket eder.
Uyarıcı müshiller arasında sinameki ve bisakodil bulunur.
Bazı insanlar uyarıcı müshilleri aşırı kullanır. Uyarıcı müshilleri düzenli olarak veya büyük miktarlarda almak, düşük potasyum seviyeleri de dahil olmak üzere yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, düzenli olarak kullanmanız gerekiyorsa bu ilaçları dikkatli bir şekilde almalısınız.
Bununla birlikte, uyarıcı müshil kullanmanın düzenli olarak kolona zarar verdiğine ve kolorektal kanser veya diğer tümörler için riski artırmadığına dair ikna edici bir kanıt yoktur.
Laksatifler, ağızdan aldığınız haplar veya rektuma yerleştirdiğiniz fitiller veya lavmanlar olarak mevcuttur. Genel olarak fitiller ve lavmanlar haplara kıyasla daha hızlı çalışır, ancak birçok insan bunları kullanmayı sevmez.
Biofeedback, şiddetli kronik kabızlığı olan ve bağırsak hareketi yaparken kaslarını istemsiz olarak sıkan (gevşetmek yerine) bazı kişilere yardımcı olabilecek davranışsal bir yaklaşımdır.